Zrozumienie łańcucha wartości Michaela Portera
Łańcuch wartości to koncepcja opracowana przez amerykańskiego ekonomistę i naukowca Michaela Portera w swojej pracy „Przewaga konkurencyjna” opublikowanej w 1985 roku. Model ten jest niezbędny do analizy wewnętrznych działań przedsiębiorstwa w celu optymalizacji tworzonej przez niego wartości i przewag konkurencyjnych. W tym artykule znajdziesz przewodnik po zrozumieniu i korzystaniu z łańcucha wartości Michaela Portera.
Definicja łańcucha wartości
Łańcuch wartości reprezentuje ogół działań podejmowanych przez firmę w celu projektowania, produkcji, sprzedaży, dostarczania i wspierania swoich produktów lub usług. Każdy etap tego łańcucha jest uważany za ogniwo, dzięki któremu można dodać wartość do produktu końcowego, od jego projektu po użytkowanie przez klienta końcowego.
Elementy łańcucha wartości
Łańcuch wartości Michaela Portera dzieli się na dwie kategorie działań: działalność podstawową i działalność wspierającą.
Główne działania
- Logistyka wewnętrzna: odbiór, przechowywanie i dystrybucja zasobów wykorzystanych do produktu.
- Produkcja: przekształcenie nakładów w produkt końcowy.
- Logistyka zewnętrzna: magazynowanie gotowego produktu i dystrybucja do klienta.
- Marketing i sprzedaż: strategie zachęcające do zakupów, wybór kanałów sprzedaży, reklama, promocja, ustalanie cen itp.
- Praca : działania utrzymujące i ulepszające produkt, takie jak obsługa posprzedażna, szkolenia, części zamienne i naprawy.
Działania wspierające
- Infrastruktura firmy: działania wspierające cały łańcuch wartości, takie jak zarządzanie, księgowość, prawo, finanse.
- Zarządzanie zasobami ludzkimi : rekrutacja, szkolenia i rozwój umiejętności pracowników.
- Rozwój technologiczny: badania i rozwój, automatyzacja, projektowanie, doskonalenie procesów produkcyjnych.
- Zakupy: pozyskiwanie surowców, zasobów, usług niezbędnych do produkcji.
Wykorzystanie łańcucha wartości do tworzenia przewagi konkurencyjnej
Identyfikacja działań tworzących największą wartość pozwala firmie skoncentrować się na tych obszarach optymalizować ich wydajność i Wyolbrzymiać ich przewaga konkurencyjna. Można tego dokonać albo poprzez redukcję kosztów, albo poprzez zapewnienie zróżnicowania, za które klient jest skłonny zapłacić.
Ważne jest również rozważenie, w jaki sposób poszczególne działania oddziałują na inne. Na przykład wysiłek w zakresie rozwoju technologii może usprawnić produkcję, co zmniejsza koszty logistyki wewnętrznej i zewnętrznej i ostatecznie wpływa na strategię marketingową i sprzedaż.
Model łańcucha wartości Michaela Portera pozostaje potężnym narzędziem dla firm, które chcą dogłębnie zrozumieć swoje wewnętrzne procesy i szukać sposobów na wyróżnienie się na rynku. Kluczowe jest jednak dostosowanie tego modelu do specyfiki firmy i branży, w której działa, aby wynieść z niego jak najwięcej.
Analiza działalności podstawowej i pomocniczej w firmie
Kiedy interesuje nas wewnętrzna struktura firmy, istotne jest zrozumienie, w jaki sposób tworzy ona wartość. W tym celu często odwołuje się do modelu łańcucha wartości Michaela Portera. Model ten dzieli firmę na działania strategiczne, które można podzielić na dwie szerokie kategorie: działalność podstawowa oraz działalność wspierająca. Przeanalizujmy teraz szczegółowo te dwa rodzaje działań i ich znaczenie w tworzeniu wartości w firmie.
Analiza podstawowych działań
TO działalność podstawowa przedsiębiorstwa to te, które bezpośrednio uczestniczą w tworzeniu końcowego produktu lub usługi, a zatem są niezbędne do dostarczenia wartości klientowi. Generalnie dzieli się je na pięć głównych kategorii:
- Logistyka wewnętrzna: Obejmuje to przyjmowanie, przechowywanie i dystrybucję surowców.
- Produkcja: Jest to etap przemiany surowców w gotowy lub półprodukt.
- Logistyka zewnętrzna: Dotyczy to przechowywania gotowych produktów i ich dystrybucji do klientów.
- Marketing i sprzedaż: Działania te obejmują promocję produktu i zamknięcie sprzedaży.
- Praca : Obejmuje to wszystkie działania związane z obsługą posprzedażną, takie jak obsługa klienta lub gwarancje.
Dokładna analiza podstawowej działalności pozwala zidentyfikować mocne i słabe strony przedsiębiorstwa w procesie tworzenia wartości, a tym samym może prowadzić do szeregu rekomendacji mających na celu optymalizację łańcucha wartości.
Analiza działań wspierających
TO działania wspierającelub działania wspierające, zapewniają niezbędną pomoc podstawowym działaniom, aby mogły one skutecznie działać. Zwykle obejmują one następujące elementy:
- Infrastruktura firmy: Obejmuje to zarządzanie, planowanie, finanse, księgowość, sprawy prawne itp.
- Zarządzanie zasobami ludzkimi : Wszelkie działania związane z badaniami, rekrutacją, szkoleniem i rozwojem personelu.
- Rozwój technologiczny: Obejmuje wszystkie działania w zakresie badań i rozwoju, innowacji oraz doskonalenia produktów lub procesów.
- Dostarczać : Dotyczy to pozyskiwania zasobów, czy to surowców, usług, maszyn itp.
Działania wspierające odgrywają kluczową rolę w optymalizacji działań podstawowych. Zatem odnosząca sukcesy firma zadba o opracowanie skutecznych działań wspierających wzmacniających jej konkurencyjność.
Reasumując, rozróżnienie i analiza działań podstawowych i wspierających pozwala firmom jasno rozróżnić, gdzie i w jaki sposób mogą zwiększać swoją efektywność operacyjną i strategiczną. Takie podejście jest niezbędne dla wszystkich firm chcących poprawić swoją pozycję konkurencyjną na rynku.
Optymalizacja łańcucha wartości, aby być lepszym od konkurencji
W coraz bardziej konkurencyjnym środowisku optymalizacja łańcucha wartości staje się strategicznym imperatywem dla każdej firmy, która chce się wyróżnić. Dobre opanowanie tego może zapewnić przewaga konkurencyjna nie do pominięcia.
Wzmacnianie słabych ogniw
Każde działanie w łańcuchu wartości ma swoje mocne i słabe strony. Optymalizacja polega na identyfikacji słabe linki i wzmocnij je. Albo poprzez internalizację kluczowych umiejętności, albo poprzez outsourcing niektórych niestrategicznych operacji, aby skoncentrować się na podstawowej działalności. Kluczem jest ciągłe doskonalenie każdego segmentu, tak aby całość była solidniejsza i wydajniejsza.
Integracja technologii
Sposób użycia nowe technologie to potężna dźwignia optymalizacji. Narzędzia cyfrowe, szczególnie w przemyśle 4.0, pozwalają zwiększyć efektywność, skrócić terminy i poprawić jakość. Od projektu po dystrybucję, integracja systemów takich jak ERP (planowanie zasobów przedsiębiorstwa), CRM (zarządzanie relacjami z klientami) lub cyfrowe platformy zarządzania łańcuchem dostaw przekształca wartość wytwarzaną na każdym etapie.
Lean podejście i ciągłe doskonalenie
Podejdź pochylać się polega na maksymalizacji wartości klienta przy jednoczesnej minimalizacji strat. Dzięki metodologiom takim jak Six Sigma czy Kaizen ciągłe doskonalenie staje się nieodłącznym procesem w firmie. Wiąże się to z analizą istniejących procesów, eliminacją zbędnych zadań i maksymalnym usprawnieniem przepływu pracy.
Współpraca międzyfunkcyjna
Skutecznej optymalizacji nie można osiągnąć bez ścisłej współpracy pomiędzy różnymi działami firmy. Wymiana informacji i komunikacja pomiędzy zespołami badawczymi, produkcyjnymi, marketingowymi, sprzedażowymi i obsługą posprzedażną wzmacniają efektywność łańcucha wartości. Pozwala to na ogólną spójność i zdolność dostosowywania się do zmian rynkowych.
Orientacja na klienta
Optymalizacja łańcucha wartości musi mieć na celu większą satysfakcję klienta, bo to właśnie ona ostatecznie zagwarantuje przewagę konkurencyjną. Zrozumienie potrzeb klienta, personalizacja oferty, gwarancja stałej jakości i terminowość dostaw to czynniki, które ugruntują pozycję firmy na tle konkurencji.
Monitorowanie wskaźników wydajności
Wreszcie, żaden proces optymalizacji nie jest kompletny bez systemu monitorowania wydajności. Regularne monitorowanie KPI (Key Performance Indicators) pozwala ocenić skuteczność wprowadzonych zmian i w razie potrzeby skorygować sytuację. Niezbędne jest zmierzenie wpływu optymalizacji na rentowność, ale także na satysfakcję klientów.
Konkretne przykłady zastosowania łańcucha wartości w różnych sektorach
Przemysł wytwórczy
Motoryzacja z Toyotą
Toyoty, światowy lider branży motoryzacyjnej, jest doskonałym przykładem wdrożenia łańcucha wartości. Stosując System produkcyjny Toyoty (TPS)producent optymalizuje swoje działania kładąc nacisk na eliminację marnotrawstwa. Każdy etap, od projektowania, przez produkcję, po logistykę, jest analizowany pod kątem maksymalizacji wydajności i tworzenia wartości dodanej.
Sektor technologii
Oprogramowanie z Microsoftem
Microsoftu wykorzystuje łańcuch wartości, aby zachować konkurencyjność w branży oprogramowania i usług IT. Inwestując znaczne środki w kluczowe działania, takie jak rozwój badań i rozwoju, zarządzanie relacjami z klientami i usługi w chmurze, firma tworzy solidną i zróżnicowaną ofertę wartości, zapewniając jej dominację na rynku.
Sektor zdrowia
Farmaceutyczny z firmą Pfizer
Dla firm farmaceutycznych takich jak Pfizerałańcuch wartości ma kluczowe znaczenie dla opracowywania nowych leków. Zaczyna się od badań podstawowych, po których następują badania kliniczne, produkcja na dużą skalę, a kończy się efektywną dystrybucją. Dodatkowo firma Pfizer integruje usługi posprzedażowe, takie jak monitorowanie skutków ubocznych, w celu uzupełnienia swojego łańcucha wartości.
Sektor Żywności
Fast foody z McDonald’s
W branży fast foodów McDonalda dąży do optymalizacji swojego modelu łańcucha wartości. Godne uwagi przykłady obejmują standaryzację procesów kuchennych, efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw i bezproblemową obsługę klienta. Wysiłki te przekładają się na możliwość szybkiej obsługi dużej liczby klientów przy zachowaniu stałej jakości.
Sektor luksusowy
Haute couture z Chanel
kanał, ikona luksusu, jest przykładem znaczenia łańcucha wartości w haute couture. Dbałość o szczegóły w projektowaniu produktów, dobór surowców, niezrównana wiedza rzemieślnicza i wyrafinowany marketing definiują łańcuch wartości, który uzasadnia pozycjonowanie marki na poziomie premium.
Poprzednie przykłady wyraźnie pokazują, że niezależnie od sektora, łańcuch wartości ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia, w jaki sposób firma może się wyróżnić i potwierdzić swoją obecność na rynku. Podejście Portera zapewnia ramy do analizy i optymalizacji działań generujących wartość. Każda firma może dostosować ją do swojego szczególnego kontekstu, aby zbudować trwałą przewagę konkurencyjną.
